Kalkulator BMI - Czym jest wskaźnik BMI?
Z artykułu dowiesz się:
- Czym jest BMI
- Jak obliczać BMI
- Dlaczego regularne badanie masy ciała jest ważne
- Wadach i zaletach wskaźnika BMI
- Innych metodach obliczania masy ciała
BMI (ang. body mass index) to współczynnik pozwalający obliczyć proporcje naszej masy ciała do wzrostu. Wykazuje czy mamy odpowiednią masę ciała, co istotne jest dla osób chcących schudnąć lub przybrać na wadze.
Dlaczego regularne wyliczanie BMI jest ważne oraz jakie są wady tego sposobu?
Na te i inne odpowiedzi znajdziecie odpowiedzi w artykule.
Historia BMI
Współczynnik BMI został opracowany przez belgijskiego statystyka Adolfa Queteleta. Uważał on, wskaźnik BMI nie znajduje zastosowania w ocenie stanu otłuszczenia organizmu, ale że może być to wstępna diagnoza.
BMI pozwala określić czy nasza waga jest prawidłowa, a korzystać z niego powinni tylko dorośli. Nie zaleca się korzystania z niego także osobom starszym, kobietom w ciąży i sportowcom. Starsze osoby mają znacznie mniej tkanki mięśniowej, dlatego wynik nic by im nie powiedział, a sportowcy na odwrót, mają za dużo tkanki mięśniowej, dlatego w ich przypadku wynik nie byłby pomocny.
Dzięki powstałej na podstawie wskaźnika BMI siatce centylowej można także obliczyć masę ciała u dzieci i młodzieży. BMI dzieci obliczane jest w ten sam sposób, co u dorosłych, lecz potem porównywane ze średnimi wynikami w danej grupie wiekowej. Zamiast wyznaczania przedziałów wskazujących na otyłość, nadwagę i niedowagę, kalkulator BMI dzieci pozwala na porównanie wyników współczynnika danej płci i danego wieku.
Jak obliczyć BMI?
Wartość wskaźnika BMI pozwala określić, czy nasza waga jest prawidłowa.
Wyniki dzieli się na 8 części:
- poniżej 16,0: wygłodzenie,
- 16,0–16,99: wychudzenie,
- 17–18,49: niedowagę,
- 18,5–24,99: wartość prawidłową,
- 25,0–29,99: nadwagę,
- 30,0–34,99: I stopień otyłości,
- 35,0–40,0: II stopień otyłości powyżej,
- powyżej 40,0: III stopień otyłości (otyłość skrajna).
Masa ciała wyliczona może być także jeszcze prościej – z pomocą kalkulatora bmi.
Czym grozi nieprawidłowe BMI?
Wynik BMI przekraczający w którąś stronę wartość prawidłowej masy ciała może się wiązać z wieloma problemami ze zdrowiem.
Nadwaga i otyłość grozi:
- cukrzycą typu 2;
- kamicą żółciową,
- miażdżycą,
- nadciśnieniem,
- nowotworami,
- udarami mózgu,
- zawałami serca,
- zespołem metabolicznym.
Niedowaga:
- anemią,
- chorobą zębów,
- infekcjami,
- kołataniem serca,
- łysieniem, nocnymi skurczami łydek,
- parodontozą,
- problemami ze wzrokiem,
- zaburzeniami pamięci.
BMI jest różne także ze względu na płeć. Kobiety naturalnie mają więcej tkanki tłuszczowej i mniej masy mięśniowej.
Nie tylko poziom, ale także rozmieszczenie tkanki tłuszczowej jest ważne. Najbardziej typowe są otyłość brzuszna i pośladkowo udowa (częściej występuje u kobiet).
Zalety i wady BMI
Jakie są zalety BMI?
Niewątpliwie zaletą współczynnika jest to, że bardzo łatwo go wyliczyć. Ponadto jest to bardzo popularna metoda, dlatego w sieci znajdziemy mnóstwo kalkulatorów, które wykonają obliczenie za nas. Informacja o niedowadze lub nadwadze jest cenną informacją, ponieważ możemy kontrolować stan naszego zdrowia. BMI w zakresie od 18,5 do 24,9 cechuje osoby, które najdłużej cieszą się dobrym zdrowiem i rzadziej chorują na różne choroby.
Jakie są wady BMI?
Współczynnik BMI ma niestety więcej wad niż zalet. Jest on niedokładny, ponieważ każdy z nas jest inny, ma inną budowę ciała, stan zdrowia, więc nie zawsze określone liczby będą dokładnie nas opisywać. Bardzo ważne jest wzięcie pod uwagę wszystkich elementów wpływających na naszą masę ciała, czyli gęstość kości, ilość tłuszczu i masę mięśniową.
Polecamy sprawdzenie ilości tkanki tłuszczowej prostym kalkulatorem. Należy unikać odkładania się większej ilości tkanki tłuszczowej w naszym organizmie.
Wskaźnikowi BMI zarzuca się także to, że nie został opisany przez dietetyka a przez statystyka, i to prawie 200 lat temu, dlatego może zakłamywać faktyczny stan zdrowia. Lekarze wykazują też, że podnoszenie wzrostu do kwadratu jest zupełnie bez sensu.
Sam autor zresztą wykazywał, że BMI nie może być wykorzystywane jako obliczanie otłuszczenia organizmu. Jego zdaniem metoda ta powinna służyć do badania populacji a nie jednostki.
Inne metody obliczania masy ciała
Jest wiele wzorów pozwalających na ocenę tego czy nasza waga jest prawidłowa. Można do nich zaliczyć m.in.:
- BAI (ang. Body Adiposity Index) – uważa się, że jest nieco bardziej precyzyjny niż kalkulator BMI, do jego obliczania wymagany jest wzrost, obwód bioder i wiek,
- YMCA – jest to kalkulator pozwalający ocenić zawartość tkanki tłuszczowej w organizmie, do jego obliczenia wykorzystuje się obwód pasa, płeć i masę badanego,
- WHR (Waist – Hip – Ratio) – umożliwia określenie rodzaju nadwagi (brzuszna lub udowa).
Obliczanie jakimkolwiek sposobem wagi ciała to tylko pewna ogólna wiedza. Aby w pełni zbadać, czy nie mamy problemu z nadmierną masą ciała lub niedostateczną masą ciała, należy udać się do specjalisty.
Podsumowanie
BMI nie jest wzorem idealnym i ma wiele wad. Nie bierze pod uwagę wszystkich parametrów, które składają się na naszą wagę, czyli ilość tkanki tłuszczowej, umięśnienie i gęstość kości. Masa mięśniowa jest cięższa, dlatego może dojść do sytuacji, w której osoba umięśniona będzie zakwalifikowana do nadwagi. Gęstość kości także powinna być brana pod uwagę, ponieważ osoby o drobnej budowie będą miały mniejszą ich gęstość i będą miały mniejsze wyniki BMI, nawet jeżeli w ich ciele zebrało się dużo tłuszczu.
Prawidłowa masa ciała nie może być wyliczona współczynnikiem BMI, ponieważ jest to tylko wzór matematyczny opisujący nasze organizmy od strony teoretycznej, lecz nie ma to większego przełożenia na rzeczywistość, dlatego należy stosować go z rozwagą, jako pewną podpowiedź i może badanie diagnostyczne przed kolejnymi badaniami organizmu, które mogłyby ostatecznie ocenić stan naszego ciała.
Bibliografia
- „Co to jest wskaźnik BMI?”, online: https://zst.klodzko.pl/materialy_dydaktyczne/katedra_WF/Edukacja%20zdrowotna/WF%20Co%20to%20jest%20%20wska%C5%BAnik%20BMI.pdf, dostęp 17.10.2022.
- „Normy BMI dla wieku. Jak zmienia się BMI wraz z wiekiem?”, online: https://dietetycy.org.pl/bmi-wiek/, dostęp 18.10.2022.
- M. R. Torloni,A. P. Betrán,B. L. Horta,M. U. Nakamura,A. N. Atallah,A. F. Moron,O. Valente „Prepregnancy BMI and the risk of gestational diabetes: a systematic review of the literature with meta-analysis”, 2009.
- Sigmundova D., Sigmund E., Fromel K., Suchomel A., „Gender differences in physical activity sedentary behawior and bmi in the liberec region”, „Journal of Human Kinetics. Vol. 28” 2011, s. 123-131.